Wycena podejście dochodowe
Podejście dochodowe polega na określeniu wartości nieruchomości przy założeniu że nabywca zapłaci za nią cenę, której wysokość uzależnia od przewidywanego dochodu, jaki uzyska z nieruchomości.
W podejściu dochodowym mamy dwie metody:
-
inwestycyjną którą stosuje się przy określaniu wartości nieruchomości przynoszących lub mogących przynosić dochód z czynszów najmu lub dzierżawy, którego wysokość można ustalić na podstawie analizy kształtowania się stawek rynkowych tych czynszów.
-
Zysków – stosuje się do nieruchomości których dochodu nie da się ustalić w metodzie inwestycyjnej. Dochód odpowiada udziałowi właściciela nieruchomości w dochodach osiągniętych z działalności prowadzonej na nieruchomości i na nieruchomościach podobnych.
Według § 6 rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 września 2004r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego przy stosowaniu podejścia dochodowego konieczna jest znajomość dochodu uzyskiwanego lub możliwego do uzyskania z czynszów i z innych dochodów z nieruchomości stanowiącej przedmiot wyceny oraz z nieruchomości podobnych.
W myśl § 9 przy użyciu techniki kapitalizacji prostej wartość nieruchomości określa się jako iloczyn stałego strumienia dochodu rocznego możliwego do uzyskania z wycenianej nieruchomości i współczynnika kapitalizacji lub iloraz strumienia stałego dochodu rocznego i stopy kapitalizacji. Współczynnik kapitalizacji odzwierciedla okres, w którym powinien nastąpić zwrot środków, poniesionych na nabycie nieruchomości podobnych do nieruchomości wycenianej, z dochodów możliwych do uzyskania z tych nieruchomości podobnych. Wysokość współczynnika kapitalizacji i stopę kapitalizacji ustala się na podstawie badania rynku nieruchomości podobnych do nieruchomości wycenianej jako wzajemną relację między cenami transakcyjnymi uzyskanymi za nieruchomości podobne a dochodami możliwymi do uzyskania z tych nieruchomości.
Procedura wyceny przy podejściu dochodowym metodzie inwestycyjnej technice kapitalizacji prostej:
-
Analiza i charakterystyka rynku. Opis rynku ze względu na rodzaj, obszar i okres ze względu na stawki czynszów.
-
rodzaj rynku (lokale mieszkalne,użytkowe, działki gruntu)
-
obszar rynku (miasto,gmina,dzielnica,osiedle)
-
okres badania (rok, miesiąc)
-
Utworzenie zbioru nieruchomości podobnych o znanych stawkach czynszu i cechach
-
Dobór transakcji, z których możliwe będzie obliczenie wpływu czasu
-
Obliczenie wpływu czasu na zmianę stawkach czynszu w jednostce czasu ( zwykle przyjmuje się miesiąc) oraz skorygowanie cen jednostkowych nieruchomości przyjętych do określenia wartości szacowanej nieruchomości. Transakcje o takich samych cechach różniące się datą
-
Opracowanie analizy ekonomicznej rynku, w której zostanie oceniona relacja pomiędzy popytem a podażą nieruchomości.
-
Określenie cech rynkowych wpływających na wysokość czynszów na rynku lokalnym wraz z oceną wpływu poszczególnych cech na stawki czynszów. Należy odpowiedzieć na pytanie, za co klienci nieruchomości są skłonni zapłacić więcej, a jakie cechy są mało znaczące przy negocjowaniu i ustalaniu ceny rynkowej.
-
Ocena rynku w aspekcie przyjętych cech rynkowych, polegająca na ustaleniu gradacji każdej z cech oraz opisu każdego z ustalonych stopni poszczególnych cech .
-
Obliczenie wag cech rynkowych :
-
Na podstawie analizy bazy danych o cenach i cechach nieruchomości będących wcześniej przedmiotem obrotu rynkowego w okresie badań cen (metoda „pozostałe równe”)
-
Przez analogię do podobnych rodzajowo i obszarowo rynków lokalnych,
-
Na podstawie badań - obserwacji preferencji potencjalnych nabywców nieruchomości.
-
-
Charakterystyka nieruchomości o cenach minimalna, maksymalna i wyceniana
-
Obliczenie ceny średniej czyszu Cśr, ustalenie ceny min Cmin i ceny maksymalnej Cmax.
-
Obliczenie granic sumy współczynników korygujących
-Dolna granica Cmin / Cśr
-Górna granica Cmax / Cśr
-
Obliczenie współczynników korygujących dla rynkowej stawki czynszu z uwzględnieniem granicy położenia Cśr w przedziale ( Cmin – C max ).
-
Obliczenie rynkowej stawki czynszu :
wyznaczenie potencjalnego dochodu brutto
PDB = Sr * P * 12
Sr-stawka rynkowa czynszu
P-powierzchnia wynajmu
wyznaczenie efektywnego dochodu brutto
EDB = PDB * Kp
Kp-współczynnik pustostanów
wyznaczenie DON
DON= EDB – Wo
Wo -Wydatki operacyjne: podatek od nieruchomości,użytkowanie wieczyste, koszty zarządzania, ubezpieczenia i ochrony
wyznaczenie współczynnika kapitalizacji lub stopy kapitalizacji
Wk= Ct / Don
lub
R=Don/ Ct * 100%
Określenie wartości
W = Don * Wk
lub
W=(Don/R)/100%
Ocena i analiza określonej wartości nieruchomości.